بر اساس تصمیمات جدید، برنامهای جامع برای بازآفرینی شهری پایدار در کشور در حال اجراست. در این طرح، ۱۰۰ منطقه هدف در سراسر ایران شناسایی و در طول برنامه هفتم توسعه ساماندهی خواهند شد. هدف اصلی این اقدام، ارتقای کیفیت زندگی شهری و رفع مشکلات زیرساختی در مناطق فرسوده، سکونتگاههای غیررسمی و بافتهای تاریخی است.
در حال حاضر بیش از ۲۰ میلیون نفر در محلات هدف بازآفرینی زندگی میکنند که حدود ۱۱ میلیون نفر از آنها در بافتهای فرسوده، ۶.۳ میلیون نفر در سکونتگاههای غیررسمی و ۲.۷ میلیون نفر در بافتهای تاریخی ساکناند. این آمار نشان میدهد حدود ۳۰ درصد جمعیت شهری کشور تحتتأثیر مستقیم سیاستهای بازآفرینی قرار دارند.
دو چالش اساسی در این مناطق، خطرپذیری بالا در برابر زلزله و سیلاب و نیز بحران فاضلاب و آبهای سطحی در بیش از ۱۰۰ محله است. در همین راستا، طرحی برای سرمایهگذاری ۷۰ هزار میلیارد تومانی طی ۱۰ سال آینده و تخصیص ۱۰ هزار میلیارد تومان فوری به بهبود بهداشت محیط در دستور کار قرار دارد.
تمرکز ویژه این برنامه بر توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی ساکنان است تا بازآفرینی تنها به ساختوساز محدود نشود، بلکه موجب افزایش کرامت انسانی، ارتقای خدمات شهری و بازسازی سرمایه اجتماعی شود. اجرای منظم نشستهای ملی و پیگیری مصوبات با همکاری دولت، مدیریت شهری و بخش خصوصی، از دیگر تصمیمات کلیدی در این مسیر است.
یکی از مصوبات مهم این برنامه، تعیین تکلیف مطالبات شهرداریها برای تخفیف عوارض صدور پروانه در بافتهای فرسوده است؛ اقدامی که میتواند انگیزه همکاری شهرداریها را تقویت کرده و فرایند نوسازی را سرعت بخشد.
همچنین قرار است گزارشهای پایش سهماهه منتشر شود و از ظرفیت نهادهای مدنی و شوراهای محلی برای افزایش اثربخشی تصمیمات استفاده شود. هدف نهایی این طرح، تغییر واقعی در زندگی ۲۰ میلیون شهروند ایرانی و تبدیل بازآفرینی شهری به فرآیندی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که شهرها را به سمت پایداری و تابآوری هدایت کند.